تبیین اهداف برنامۀ درسی خردگرایانه در منابع اسلامی

هدف: هدف پژوهش، تبیین و اعتباریابی اهداف برنامۀ درسی خردگرایانه در متون اسلامی بود. روش: روش تحقیق، ترکیبی و از نوع اکتشافی- متوالی است. داده‌ها در بخش کیفی با استفاده از متون‌کاوی و مصاحبه و در بخش کمّی به روش توصیفی- پیمایشی با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری شد. نخست به روش تحلیل مضمون متون اسلامی، چارچوب اولیۀ اهداف برنامۀ درسی خردگرایانه در قالب مضامین پایه، سازمان‌دهنده و فراگیر تدوین و از طریق مصاحبه با صاحب‌نظران، به روش سه‌سوسازی، بررسی و اعتباریابی شد. در پایان نیز با استفاده از روش توصیفی پیمایشی و بر اساس یافته‌های کیفی، پرسشنامه‌ای حاوی 18 عبارت با داشتن روایی صوری و پایایی مناسب(ضریب آلفا 84/ ) تدوین شد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از روش آماری مجذور خی و ضریب توافقی کاپا بررسی شد. یافته‌ها: هدف غایی برنامۀ درسی خردگرایانه در متون اسلامی، پرورش عقل در جهت قرب الی‌الله؛ مقاصد تربیتی آن، رشد حکمت و اهداف کلی این برنامه: رشد بصیرت و شناخت، تفکر، قدرت تمیز دادن؛ قدرت تصمیم‌گیری و مآل‌اندیشی، رشد علمی و پژوهشی و همچنین رشد اخلاقی و تزکیه نفس مشخص شد. نتیجه‌گیری: اهداف ذکر شده، اهداف برنامۀ درسی خردگرایانه در متون اسلامی است؛ زیرا عقل اسلامی در بنیاد خود، خدامحور است و تربیت عقلانی حکمت‌محور است که می‌تواند همۀ معانی عقل را در مفهوم جامع اسلامی آن در بر گیرد. برنامۀ درسی خردگرایانه؛ بصیرت، تفکر، قدرت تمیز دادن، تصمیم‌گیری و تزکیۀ نفس فراگیران را نیز رشد می‌دهد.